Türkiye yatırım çekmeye devam edecek

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, 2025 Mart verilerini düzenlediği basın toplantısında açıkladı. İlk çeyrekte üretim ve ihracat adet bazında düşüş yaşanırken, ihracat gelirlerinde dolar bazında artış görüldü.

 

 

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2025 yılının mart ayına ait üretim, ihracat ve iç pazar verilerini kamuoyuyla paylaştı. Yılın ilk çeyreğinde toplam üretim yüzde 9, ihracat ise yüzde 1 oranında azalırken, ihracat gelirleri dolar bazında yüzde 4 artarak 9,4 milyar dolara ulaştı. Sektör, Türkiye toplam ihracatının yüzde 17’sini karşılayarak liderliğini sürdürdü.

Üretimde Gerileme

 

Ocak-Mart 2025 döneminde otomotiv sanayi toplam üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 düşerek 344 bin 120 adede geriledi. Otomobil üretimi yüzde 7 azalarak 220 bin 927 adet olurken, traktör üretimi de dahil edildiğinde toplam üretim 352 bin 299 adede ulaştı. Ticari araç grubunda ise düşüş daha sert hissedildi. Hafif ticari araç üretimi yüzde 9, ağır ticari araç üretimi ise yüzde 32 oranında azaldı.

 

İç Pazar Daraldı, Yerli Araç Payı Geriledi

 

2025 yılının ilk çeyreğinde Türkiye otomotiv pazarı yüzde 7 daralarak 285 bin 818 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları yüzde 4 azalarak 223 bin 793 adede düştü. Ticari araç pazarında ise yüzde 16’lık bir küçülme yaşandı. Toplam taşıt pazarında yerli araç payı yüzde 31’e gerileyerek geçen yıla göre 2 puan düştü. Otomobilde yerli araç payı yüzde 32, hafif ticaride yüzde 22 oldu.

 

İhracatta Adetsel Düşüş, Değer Bazında Artış

 

Adet bazında otomotiv ihracatı yüzde 1 azalışla 254 bin 683 adet olurken, otomobil ihracatı yüzde 3 düştü. Ancak ticari araç ihracatı yüzde 2 arttı. Traktör ihracatı ise yüzde 45 azalarak 2 bin 529 adet oldu. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) verilerine göre, toplam ihracat değeri dolar bazında yüzde 2 artarak 9,4 milyar dolara, euro bazında ise yüzde 1,4 artışla 8,6 milyar euroya yükseldi.

Mart Ayında Toparlanma Sinyali

 

OSD verilerine göre mart ayında üretim, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 azaldı. Ancak ihracat adetlerinde yüzde 5, ihracat gelirlerinde ise yüzde 9 artış yaşandı. Mart ayında iç pazarda da yüzde 7’lik büyüme dikkat çekti.

 

Kapasite kullanım oranı yılın ilk üç ayında yüzde 65 olurken, mart ayında bu oran yüzde 70’e çıktı. OSD Başkanı Cengiz Eroldu, “Mart ayı üretim ve satış açısından toparlanma sinyalleri veriyor. İlk iki aydaki stok artışları martta eritildi” dedi.

 

Eroldu: 2025 Yılında Yatırımların Etkisi Görülecek

 

OSD Başkanı Cengiz Eroldu, yaptığı açıklamada 2024 yılında otomotiv üretim kapasitesinin yüzde 8 artışla 2,2 milyon adede ulaştığını söyledi. TOGG’un da dahil edilmesiyle bu rakamın 2,4 milyona yaklaştığını belirten Eroldu, “Yeni yatırımlarla birlikte kapasite 2,7-2,8 milyona ulaşabilir” dedi. Eroldu ayrıca, 2024 yılında 1,2 milyar dolarlık yatırım yapıldığını, son 10 yılda ise bu rakamın 10 milyar dolara ulaştığını vurguladı. 2024 yılı üretimi ise yüzde 7 düşüşle 1 milyon 365 bin adet olarak gerçekleşti.

 

Rekabetçilik ve Kapasite Kullanımı Gündemde

Eroldu, ABD’nin yüzde 25’lik ek gümrük vergisi kararına da değindi. “Türk otomotiv sanayii doğrudan büyük bir etkilenme yaşamaz ama traktör, minibüs ve otobüs segmentlerinde ihracat avantajı doğabilir” dedi. Küresel ticaret savaşlarının Türkiye’yi de etkileyebileceğini belirten Eroldu, kapasite kullanımındaki düşüşün ve yerli payın azalmasının üretim üzerindeki baskıyı artırdığını söyledi.

İşgücü Maliyeti Artıyor, Rekabetçilik Zayıflıyor

 

Türkiye’de işçilik saat maliyetlerinin 2021’den 2024’e kadar 3 kat arttığını belirten OSD Başkanı, Türkiye’nin Romanya ve Polonya gibi ülkelerle olan maliyet farkını kaybetmeye başladığını ifade etti. “Rekabetçilikte kayıplar yaşanıyor. Bu durum gelecek yatırım kararlarını etkileyebilir” uyarısında bulundu.

 

Otomotiv Sektörü İçin Kırılgan Ama Umutlu Bir Dönem

 

OSD raporuna göre 2025 yılının ilk çeyreği, üretim ve pazar açısından zorluklarla geçerken, mart ayında gelen toparlanma sinyalleri sektör açısından umut verdi. Eroldu, “Yeni yatırımlarla kapasitemizi kullanabilir, ihracatı artırabiliriz. Ancak rekabetçiliğimizi korumamız şart” mesajını verdi.

 

 

“Türkiye Otomotivde Yatırım Çekmeye Devam Edecek”

 

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Eroldu, gazetecilerle bir araya gelerek sektöre dair önemli değerlendirmelerde bulundu ve gazetecilerin sorularını yanıtladı. Çinli markaların Türkiye'ye olan ilgisinden Avrupa ve Amerika pazarlarındaki gelişmelere kadar birçok başlıkta açıklamalarda bulunan Eroldu, Türkiye'nin otomotiv sanayi açısından stratejik önemini koruduğunu söyledi.

Çin İçin Kapasite Sorunu, Yatırımı Zorunlu Kılıyor

Son dönemde Türkiye pazarına giren Çinli markaların (BYD, Chery) doğrudan yatırımı tetikleyip tetiklemediği sorusunu yanıtlayan Eroldu, Çin’deki büyük kapasite fazlasına dikkat çekti. Çin’de yaklaşık 150 markanın ve 450’ye yakın fabrikanın bulunduğunu söyleyen Eroldu, elektrifikasyonla birlikte herkesin otomobil üreticisi haline geldiğini vurguladı. Bu fazlalığın sadece Türkiye değil, birçok ülke için hem bir tehdit hem de fırsat barındırdığını belirtti.  Eroldu, “Türkiye'deki vergi politikaları aslında bu yatırımı tetikliyor. Çinli markalar doğrudan yatırım yapmak istemese bile vergi duvarları onları yatırıma zorluyor.” dedi.

 

 

"Amerika Uzak Bir Pazar, Ancak Niş Alanlarda Fırsat Var"

Amerika'nın Çin’e uyguladığı yüksek gümrük vergileri sonrası Türkiye'nin bu pazarda pozisyonu merak ediliyordu. Eroldu’ya göre, otomotiv ihracatının sadece %4’ü ABD’ye gerçekleştiğinden, mevcut durumda büyük bir etki beklenmiyor. Ancak traktör gibi niş ürün gruplarında Türkiye avantaj sağlayabilir.  Cengiz Eroldu, “Bugün Amerika’ya otomobil göndermek 27,5% gümrük vergisiyle çok kârlı değil. Ancak küçük traktör segmenti gibi alanlarda fırsat doğabilir.” ifadelerini kullandı.

 

 

2028 Hedefleri Hâlâ Geçerli mi?

Eroldu, 2028 projeksiyonlarının hâlâ geçerliliğini koruduğunu vurguladı. Kapasite kullanım oranlarının artmasıyla birlikte Türkiye’nin 2,7 milyonluk üretim kapasitesine ulaşabileceğini ifade etti. Eroldu, “Bugün kapasite kullanımımız %65. Bunu %80’e çıkardığımızda zaten hedefe yaklaşıyoruz. Devam eden projeler ve yeni yatırımlarla bu tabloyu yakalayabiliriz.” dedi.

 

 

Yerli Payımız Az, Bunu Artırmamız Gerek

 

Avrupa’da oluşan atıl kapasitenin Türkiye pazarına yönelmesi fiyat rekabetini artırsa da, Eroldu bu durumun sürdürülebilir olmadığını belirtti. Türkiye'de pazara giren firmaların yerli üretim yapmasının önemine vurgu yaptı. Eroldu, “Türkiye’de üretim yapan, yatırım yapan markalara ihtiyacımız var. Sadece fabrika kurmak yetmez, üretim ve istihdam yaratmak esas hedef olmalı.” diye konuştu.

 

 

Daha Bütünleşik Bir Yaklaşım Şart

 

Kamu politikalarının sektöre etkisine ilişkin konuşan Eroldu, daha koordineli ve verimlilik odaklı politikaların gerektiğini ifade etti. Kamunun sanayiyi desteklediğini ancak rekabet gücünü artırmak için daha ölçekli firmaların teşvik edilmesi gerektiğini söyledi. Cengiz Eroldu, “Bugün otomotiv sanayisinin daha büyük ölçekli ve rekabetçi yapılar haline gelmesi için birleşmelerin kolaylaştırılması, vergi avantajları gibi adımlar atılabilir.” dedi.

 

 

Elektrifikasyonda Gerçekçi Yaklaşım

Elektrikli ve hibrit araçlara yönelik geçişin önemine vurgu yapan Eroldu, buna rağmen içten yanmalı motorlu araçların hâlâ en kârlı ürünler olduğunu belirtti. Türkiye’de tüketicinin fiyat hassasiyeti nedeniyle hibrit yerine benzinli araçları tercih ettiğini söyledi. “Bugün birçok marka elektrikli, hibrit ve benzinli olmak üzere üçlü ürün gamına döndü. Çünkü müşteri hibrite verdiği paranın karşılığını hissetmiyor.”

 

Savunma Sanayine Üretim Gündemde mi?

Karsan ve TOFAŞ gibi firmaların savunma sanayine yönelip yönelmeyeceği sorusuna ise Eroldu, “Böyle bir gündemimiz yok” yanıtını verdi. Otokar’ın zaten bu alanda aktif olduğunu vurguladı.

 

Paris Anlaşması’ndan Çıkılırsa Ne Olur?

 

Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’ndan çıkması halinde otomotiv sanayisinin etkilenip etkilenmeyeceğine yönelik soruya Eroldu, ihracatın %70’inin Avrupa’ya yapıldığını belirterek, Türkiye’nin Avrupa mevzuatlarına uygun üretim yapmaya devam edeceğini söyledi. “Hükümet Paris Anlaşması’ndan çıksa bile biz Avrupa’ya uygun araç üretmek zorundayız. İhracatın yönü bunu belirliyor.”

 

2025'te Yatırım Devam Edecek

2024 yılında otomotiv sektörüne 1,2 milyar dolarlık yatırım yapıldığını söyleyen Eroldu, 2025’te de yatırımların süreceğini ifade etti. Hyundai ve Ford Otosan yatırımlarının devam edeceğini, BYD’nin de temel atma töreninin gündemde olduğunu belirtti.