Lastikler otomobilinizin gerek düz yolda, gerekse virajlarda yol tutuşunu etkileyen en önemli faktörlerden biri. Bir otomobilin yol tutuşuda şüphesiz doğru zamanda doğru lastiklerin kullanılmasından geçer. Araçlarımızdaki lastiklerin doğru seçilmesi hayati önem taşıyor.

Bugün sizlerle pek çok kimsenin önemsemediği fakat çok önemli bir konu olan lastik konusuna değineceğiz.  Açıkçası bizde  bu konuyu araştırmadan önce lastiklerin bu denli mühim bir mesele teşkil ettiğini bilmiyorduk. Hatta dişleri aşınmış lastiklerle de epey bir süre dolaşmışlığım oldu. Yağmurlu havalarda fren yapmaktan tedirgin oluyordum çünkü aşınmış bir lastik arabanın kayması ve kaza riski demek. Neyse ki geçenlerde lastikleri değiştirdim. Artık arabamı daha güvenl bir şekilde kullanabilirim. Lastik, sürüş güvenliği ve kalitesi için en gerekli parçalardan biri. Bu yazıda lastiklere dair çok önemli bilgilere ulaşacaksınız.

KIŞ LASTİĞİ NEDİR ?

Kış lastiği denildiğinde çoğumuzun aklına sadece buzlu ve karlı havalarda kullandığımız lastikler geliyor. Fakat bu düşünce aslında yanlış.Kış lastikleri +7 derecenin altında, ıslak ve kuru hava koşullarında performansı arttırır. Kuru yollardan kaygan yollara geçişte aracı yolda tutar, kayma ve kaza risklerini azaltır. Kış lastiklerinin özellikleri, dişlerinin daha derin olması ve kendilerine özgü desenlere sahip olmalarıdır. Dişlerin daha derin olması, karın lastikte birikmesini engeller ve karda daha iyi çekiş sağlar. Kış lastiklerinin sırt desenleri, kar, sulu kar ve suyu dışarı atacak şekilde tasarlanmıştır.Kış lastikleri, 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda, ıslak, karlı ve çamurlu zeminlerde yaz lastiklerine oranla daha iyi yol tutuş ve yüksek güvenlik sağlıyor.

ZORUNLU KIŞ LASTİĞİ UYGULAMASI BAŞLADI

Kış mevsiminde sürücülerin ve yolcuların güvenliği için en önemli tedbirlerden birisi olarak kış lastiği uygulaması gösteriliyor. Şehirler arası yük ve yolcu taşıyan ticari araçlar için kış lastiği zorunluluğu 1 Aralık'ta uygulamaya girdi. 1 Nisan 2021'de sona erecek uygulama kapsamında, kış lastiği takmayan sürücülere 776 lira ceza kesilecek.

KIŞ LASTİĞİ SADECE ''TİCARİ'' ARAÇLARDA ZORUNLU

Yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar dışındaki hususi araçlar için kış lastiği zorunlu değil ancak can ve mal güvenliğiyle sorunsuz seyahat için kış şartlarında tüm araçlarda kış lastiği kullanılması tavsiye ediyoruz.

Söz konusu uygulamayla  kış lastiği olmayan araçların yolu kapatması, başka sürücüler ve yayaların mağduriyete uğraması önlenmeye çalışılıyor.

KIŞ LASTİĞİ YAZIN NEDEN KULLANILMAZ ?

Yazın kış lastiği kullanmak;

Fren mesafesinin uzamasına neden olur.

Keskin virajlarda kış lastiğinin yumuşak yanakları nedeniyle araç, beklenenden fazla yatar. Aracınız takla atmasına bile neden olabilir.

Lastikler çabuk aşınır.

Mevsimine uygun lastik kullanmamak, yakıt tüketimini ve karbondioksit salınımını arttırır.

Bu konuda başımdan geçen bir olaydan bahsetmek istiyorum. Geçen sene kışın taktırdığımız kış lastiklerini üşengeçlikten değiştirmemiştik. O lastiklerle 1 sene boyunca gezdik ve sonuş olarak şu an o lastikler aşırı derecede aşındı ve kullanılamaz durumda. Size tavsiyem mevsimine uygun lastikleri kullanmanız olacaktır.

KIŞ LASTİĞİNİN ÖMRÜ KAÇ YILDIR ?

Kış lastiğinin ömrü, kullanıma ve markaların kalitesine göre değişiklik gösterir. Kullanım ömürleri genellikle 5 yıldır. Ülkemizdeki kış lastiği diş derinliği için yasal limit ise 1.6 mm’dir.

M+S KIŞ LASTİĞİ NEDİR?

“Kar lastiği” olarak da bilinen, hem fren hem de çekiş özelliği arttırılmış kış lastiğidir.

KIŞ LASTİKLERİ HANGİ KOŞULLARDA SAKLANMALIDIR ?

15-20 derece sıcaklıklarda, karanlık, serin ve kuru yerlerde naylon gibi torbalara sarılı bir şekilde saklanmalıdır.

 Radyatör gibi ısı kaynaklarından en az 1 metre uzaklıkta tutulmalıdır.

Jantlı kış lastikleri üst üste ve yatık şekilde, jantsız kış lastikleri ise dikey şekilde depolanmalıdır.

Uygun olmayan koşullarda saklanan lastikler size sorun oluşturabilir.

KIŞ LASTİKLERİ SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR ?

Aracınızın üreticisinin önerdiği kış lastiği markasını ve tipini, belirtilen ölçü, yük ve hız sınıfına göre seçmelisiniz. Gerekli bilgiye yetkili servislerden ya da aracınızın kullanıcı el kitabından ulaşabilirsiniz.

Aracınızın üreticisi tarafından kış lastiği markası ve tipi belirtilmemişse kış lastiğini standart yaz lastiğinin ölçü, yük ve hız sınıfına göre seçmelisiniz.

Takacağınız kış lastiğinin üretim ayını ve yılını kontrol etmelisiniz.

Sadece karda iyi sonuç veren kış lastiği, iyi bir kış lastiği değildir. En iyi kış lastiği, kışın kuru ve ıslak zeminde yaz lastiğine yakın sonuç veren, karda fren ve çekiş yönünden yeterli olandır.

Kış lastiği, havaların soğumaya başladığı, aşırı yağış, kar ve buzlanmanın görüldüğü aylarda aracın yola daha iyi tutunmasını, kaymadan ilerleyebilmesini sağlar. Kar zinciri ise aşırı kar yağışı olduğunda lastikle zemin arasında bir tutunma köprüsü kurarak kaymayı engeller. Ancak kış lastiği yerine bir kışı zincirle geçirmek doğru değildir. Çünkü zincir, uzun süreli kullanımda hem aracın alt kısmına hem de lastiklere zarar verir. Zincir, sadece aşırı kar yağışında kış lastiği ile birlikte kullanılması gereken bir güvenlik önlemidir.

KIŞ LASTİĞİ VE KAR LASTİĞİ ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR ?

Dilimize İngilizceden çevirilen “kış lastiği” sözcüğü yanlış bir çeviri ile “kar lastiği” olarak da kullanılır. Ancak doğrusu kış lastiğidir. Çünkü sadece karda ilerlemek üzere üretilmiş bir lastik türü yoktur. Yağmurlu, buzlu, karlı, soğuk zeminde yol tutuşu sağlayan farklı ölçü ve tutunma kabiliyeti özelliğinde üretilen lastiklerin tamamına kış lastiği denir.

LASTİK HAVA BASINCI KAÇ OLMALIDIR ?

Lastiklerin basıncının ideal düzeyde olması güvenli bir sürüşün olmazsa olmazlarındandır. Bu yüzden araç lastiklerinin basıncı ayda bir ve uzun yola çıkmadan önce mutlaka kontrol edilmelidir. Lastik üzerinde de yazılı olan, ideal basınç değerlerini aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.

Lastik basıncının çok yüksek olmasının da çok düşük olmasının da aracınıza ve sürüş kalitenize çeşitli zararları olduğunu bilmelisiniz. Düşük hava basınçlı lastikler kullanmanın tek bir mantıklı gerekçesi olabilir; kumlu zeminde güvenle ilerlemek.

YÜKSEK HAVA BASINCININ ZARARLARI

Lastik yüzeyinin yol ile teması azaldığı için otomobilin yol tutuşu düşer.

Süspansiyon ve diğer bileşenler daha hızlı yıpranır.

Düşük seviyede su tahliyesi ve yüksek araç içi sesi ile birlikte sürüş konforu düşer.

Lastikler, bozuk yollarda ve ani yük değişimlerinde hasar almaya daha açık hale gelir.

Darbe sönümleme özelliği azalır.

DÜŞÜK HAVA BASINCININ ZARARLARI:

Düşük hava basıncı ile birlikte ıslak zeminde fren mesafesi uzar ve direnç azalır.

Direksiyon hakimiyetinde zorluk yaşanır.

Kötü yol tutuşu ile araç virajlarda daha çok kaymaya başlar.

Ani frenleme sonucu durma mesafesi artar.

LASTİK HAVA BASINCI NASIL KONTROL EDİLİR ?

Lastikler devamlı olarak basınç kaybı yaşadığından ve sıcaklığın etkisiyle bu kayıp artabileceğinden hava basıncını düzenli olarak kontrol etmeniz gerekir. Hava basıncı adım adım şu şekilde kontrol ediliyor:

Otomobil aksesuarları satan bir mağazadan basınç ölçer satın alın ya da servisteki basınç ölçeri kullanın.

Lastik subaplarını çıkarın.

Basınç ölçer ile lastik supaplarına baskı uygulayın.

Göstergedeki basınç değerini tavsiye edilen değer ile karşılaştırın.

Basınç seviyesi ideal düzeye gelene kadar lastikleri şişirin ya da havalarını indirir.

Supap kapaklarını takın.

Kemal ÖNCÜ