Elektrikli araç üretimi ve yatırımları, tüm otomotiv ekosistemini değiştiriyor. Bunlardan bir tanesi de servis ve bakım sektörü. Mekanik aksamı bol olan içten yanmalı araçlara hizmet veren 20 bine yakın tamirhane, 5 yıl içinde bu dönüşüme ayak uyduramazsa kapanabilir.

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de elektrikli araçlar her geçen yıl satışlarını artırıyor. Nitekim 2020 yılında 844 adet olan elektrik araç satışı, 2021’de 2 bin 846 adete ulaştı. Yerli otomobilimiz Togg’un 2023 yılının ilk aylarında piyasaya çıkmasıyla bu sayı daha da artacak. Bu sebeple herkesin odak noktasında şarj istasyonlarının bir an önce yaygınlaşması var.

Fakat elektrikli araçların servis ve bakımı da, en az şarj istasyonları kadar önemli. Türkiye’de de 25 bine yakın tamirhane ve servis bulunuyor. Bunların da 20 bine yakını da tamirhane. Mekanik aksamı bol olan içten yanmalı araçlara hizmet verme konusunda mahir olan bu tamirhanelerin, mekanik aksamı neredeyse olmayan elektrikli araçların herhangi bir yazılımsal arızasına müdahale edebileceği konusu şüpheli. Ayrıca bu servis ve tamirhaneler binlerce kişiye istihdam sağlıyor.

DÖNÜŞÜM ŞART

Bu konu hakkında görüşlerini aldığımız Motor Aşin CEO’su Saim Aşçı, “Dokümanlar hazırlanıp, bunun için ilgili süreçlerle standardizasyon sağlanırsa, özel olarak eğitimler verilirse, teknik malzeme ve donanım ihtiyaçları sağlanırsa bu tamirhaneler müşterilerine ihtiyaç duyduğu hizmeti verebilirler” dedi.

Yeni tamirhanelerin yazılımsal ve elektriksel arızaları çözebilecek nitelikte olması gerektiğini söyleyen Saim Aşçı, "Elektrikli bir araçta mekanik bir aksam yok denecek kadar azdır. Bu nedenle daha çok yazılımsal ya da elektriksel bir arıza olabilir. Maliyet anlamında da avantajları vardır. Tamirhanelerin işlevselliğini, personel bilgi-tecrübesi ve alet -takım -anahtarlardan daha çok, teknolojik donanımların önemli miktarda pay sahibi olması öngörülüyor. Dönüşüme ayak uydurmayan tamirhaneler ve sektör çalışanları büyük kayıplarla karşılaşabilirler. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde tamirhanelerin elektrikli araçlar konusunda uzmanlaşması, gerekli eğitim ve ekipmanları edinmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

ELEKTRİKLİ ARAÇLARLA İLGİLİ EĞİTİM ARTMALI

Saim Aşçı, “Elektrikli araç konusunda bakım ve onarım yapacak nitelikli eleman sayısı şu an için az, yeterli değil ama bu durum elektrikli araçların kullanımının artmasıyla paralel olarak yükselecektir. Bu konu ile ilgili mesleki eğitimin önemli olduğunu düşünüyorum.  Meslek yüksek okulları ve meslek liselerinde elektrikli araçlara yönelik ilgili bölümlerin açılması ve müfredatın yeni teknolojilere göre uyarlanması, elemanların istenilen seviyeye gelmeleri açısından önemli” diye konuştu. 

Bu araçların bakım aralıklarının uzun olması ise bir diğer problemi beraberinde getirdiğini belirten Aşçı, “Yine de elektronik arızalar, fren sistemi ve yürüyen aksam servis işlemi görmeye devam edecek. Bununla beraber de motor teknolojileri, batarya teknolojileri, bakım ve değişim standartları ve enerji yönetim sistemleri gibi konularda da nitelikli elemanın yetiştirilebilmesi için gerekli hassasiyetin gösterilmesi zaruridir” dedi.

Otomotiv dünyasında büyük bir dönüşüm yaşanıyor. Benzinli ve dizel motorlu araçların yerini çevreci hibrit, plug-in hibrit ve elektrikli otomobiller alıyor. Özellikle elektrikli otomobillere olan talepte büyük artış görülüyor.